SPADY
DRUKARSKIE
Jeśli kiedykolwiek przygotowywałeś projekt do druku, z pewnością spotkałeś się z pojęciem „spady”. Choć dla osoby spoza branży może brzmieć to tajemniczo, spady to jeden z podstawowych i kluczowych elementów każdego projektu graficznego przeznaczonego do wydruku.
Czym są spady?
Spady (ang. bleeds) to nic innego jak dodatkowy margines obrazu lub koloru tła, który wychodzi poza finalny format cięcia danego projektu. Standardowo dodaje się po 2–5 mm spadu z każdej strony (najczęściej 3 mm), ale konkretne wymagania mogą różnić się w zależności od drukarni i specyfikacji zamówienia.
Przykład: jeśli docelowy format ulotki to 210 x 297 mm (A4), to plik do druku ze spadami powinien mieć wymiar 216 x 303 mm (przy spadzie 3 mm z każdej strony).
Po co stosuje się spady?
Podczas cięcia arkuszy drukarskich na pojedyncze użytki (egzemplarze danego wydruku), mogą wystąpić minimalne przesunięcia – nawet ułamki milimetra. Jeśli projekt graficzny nie uwzględnia spadów, może się zdarzyć, że po obcięciu na krawędzi widoczny będzie biały margines – niezamierzony i psujący efekt końcowy. Spady pozwalają uniknąć tego problemu.
Co powinno znaleźć się w obszarze spadów?
W spadzie powinny znajdować się jedynie tło (kolor, zdjęcie, grafika), które „wylewa się” poza format netto. Ważne elementy tekstowe i logotypy nie powinny trafiać do tego obszaru – warto je umieścić w tzw. bezpiecznym marginesie, czyli w odległości co najmniej 5 mm od linii cięcia.
Jak dodać spady?
Większość programów graficznych, takich jak Adobe InDesign, Illustrator czy CorelDRAW, pozwala ustawić spady przy tworzeniu dokumentu. Programy te również umożliwiają eksport pliku PDF z zaznaczonymi spadami i znacznikami cięcia – co jest standardem przy przekazywaniu materiałów do drukarni. Jeśli projekt jest natomiast wykonywany w Canvie lub innym kreatorze webowym, który w wersji darmowej nie pozwala na przypisanie wartości spadu, zazwyczaj przy tworzeniu nowej pracy można od razu ustawić format brutto uwzględniający już krawędź do odcięcia.
Podsumowując, spady drukarskie to drobny, ale niezwykle istotny element projektu przeznaczonego do druku. Dzięki nim końcowy produkt wygląda profesjonalnie, a ryzyko przypadkowych białych krawędzi zostaje wyeliminowane. Przygotowując plik do druku, warto zadbać nie tylko o treść i estetykę, ale także o techniczne detale – takie jak spady czy odstęp istotnych treści od krawędzi projektu – zdecydowanie wpłynie to na jakość wykonania. :)
